Ze względu na niepewną sytuację spowodowaną trwającą pandemią koronawirusa zespół Wspólnego Sekretariatu zdecydował się zorganizować wydarzenie roczne wirtualnie. 17 września o godz. 10:00 ruszyła pierwsza internetowa konferencja Programu Interreg South Baltic.

Ponad 170 uczestników z Polski, Litwy, Niemiec, Danii i Szwecji – partnerzy projektowi, beneficjenci, przedstawiciele władz lokalnych i regionalnych, a także przedstawiciele instytucji pozarządowych (NGO) wzięli udział w tegorocznym wirtualnym wydarzeniu, aby podzielić się przemyśleniami na temat wpływu funduszy Interreg na małe regiony oraz wspólnie świętować 30-lecie Interreg oraz Europejski Dzień Współpracy.

Wydarzenie miało formę webinaru i trwało trzy godziny. Obejmowało ono dwa panele dyskusyjne z udziałem duńskich partnerów projektowych oraz z lokalnymi władzami państw członkowskich Programu, quiz z okazji 30-lecia Interreg oraz refleksyjne podsumowanie na zakończenie.

Wydarzenie rozpoczęło się powitaniem ze strony Instytucji Zarządzającej Programem, którą reprezentowała Magdalena Bednarczyk-Sokół, Zastępca Dyrektora Departamentu Współpracy Terytorialnej Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, która przyznała, jak ważna jest współpraca Interreg w stawianiu czoła wyzwaniom dotyczącym obszaru Morza Bałtyckiego. Dominika Butkiewicz, kierownik Wspólnego Sekretariatu, odniosła się do aktualnej sytuacji, rozwiązań oraz wyzwań związanych z pandemią z udziałem projektów i samego Programu. Wspomniała również o przyszłości Programu Południowy Bałtyk i potwierdziła, że ​​decyzje podjęte do tej pory przez Wspólny Komitet Programujący stworzyły już pierwszy obraz Programu w nowej perspektywie.

Jacob Bjerring-Hansen, Dyrektor Muzeum Bornholmu, w którym odbywa się wystawa z okazji 30-lecia Interreg i Europejskiego Dnia Współpracy, wspomniał historię Bałtyku jako bogate źródło zasobów dla przyszłej turystyki i współpracy transgranicznej, wyrażając jednocześnie nadzieję, aby w przyszłości wspólna historia państw nadbałtyckich była jeszcze lepiej rozpowszechniana.

Oba panele dyskusyjne poprowadził Niels Chresten Andersen, Regionalny Punkt Kontaktowy na Bornholmie, który rozmawiał z duńskimi przedstawicielami projektów Południowego Bałtyku:

CAR – reprezentowany przez Thomasa Meiera Sørensena z DTU Elektro-Technical University of Denmark – Electrical Engineering,

WASTEMAN – David Andreas Mana-Ay Christensen z BOFA,

ARCHAEOBALT – Nick Carreta z Muzeum Bornholmu,

Baltic Museums Love IT! – Rene Vilsholm z NaturBornholm,

INTERCONNECT – Frede Danborg z gminy Guldborgsund.

Przedstawiciele projektów żywo rozmawiali o tym, w jaki sposób fundusze Interreg wsparły ich regiony i instytucje oraz o tym, ile możliwości otwierają one przed nimi. Każdy z nich opisał idee i role swoich projektów oraz przedstawił konkretne przykłady.

Dyskusja pokazała i udowodniła wpływ rezultatów projektów na codzienne życie lokalnych mieszkańców oraz to, jak ważna jest współpraca transgraniczna. Strategie regionalne i współpraca między gminami i instytucjami naukowymi mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia konkretnych wyników. Projekty Południowego Bałtyku są bardzo zróżnicowane tematycznie, ale dzięki nowym technologiom poprawiło się połączenie między naszymi krajami i ich historia.

Drugi panel dyskusyjny poświęcony był przyszłości Programu Południowy Bałtyk. Omówiono nadchodzący okres programowania oraz współpracę regionalną. Władze lokalne pięciu krajów członkowskich reprezentowali:

Egon Bo, Członek Rady Regionalnej, Region Zelandia, Dania

Johanna Wyckman, członek rady ds. Rozwoju Regionalnego, Region Kalmar, Członek Rady Młodzieżowej Euroregionu Bałtyk, Szwecja

Vytautas Grubliauskas, burmistrz miasta Kłajpeda, przewodniczący Rady Rozwoju Regionu Kłajpedy, Litwa

Monika Cholewczyńska-Dmitruk, Kierownik Działu Programów Międzynarodowych, Departament Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Poland

Henrik Fanger, Zastępca Kierownika Wydziału Administracji Finansowej, Miasto Wismar, Niemcy

Magda Leszczyna-Rzucidło, Kierownik Stałego Międzynarodowego Sekretariatu, Euroregion Bałtyk

Dyskusja dotyczyła przyszłości Programu Południowy Bałtyk. Wspólny komitet programowy ma na celu przygotowanie kolejnej perspektywy Programu na lata 2021-2027. Pierwsza faza obejmująca analizę społeczno-ekonomiczną została zakończona. Następny etap obejmie strategię Programu i ustalenie obszarów tematycznych (priorytetów). Program Południowy Bałtyk powinien działać zgodnie z Europejską Polityką Spójności 2021-2027, która obejmuje pięć obszarów tematycznych, inaczej zwanych celami polityki (ang: policy objectives – PO).

PO1 – bardziej inteligentna Europa przez innowacje, cyfryzację, transformację gospodarczą oraz wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw;

PO2 – bardziej przyjazna dla środowiska bezemisyjna Europa wdrażająca porozumienie paryskie i inwestująca w transformację sektora energetycznego, w odnawialne źródła energii oraz w walkę ze zmianami klimatu;

PO3 – lepiej połączona Europa ze strategiczną infrastrukturą transportową i sieciami cyfrowymi;

PO4 – Europa o silniejszym wymiarze społecznym wdrażająca europejski filar praw socjalnych i inwestująca w wysokiej jakości zatrudnienie, edukację, umiejętności, integrację społeczną i równy dostęp do opieki zdrowotnej;

PO5 – Europa bliżej obywateli przez wspieranie oddolnych strategii rozwoju i zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich w całej UE.

Każda z lokalnych władz wymieniła preferowane przez siebie obszary tematyczne, przedstawiła punkty widzenia i powody ich wyboru. Dyskusja pokazała, że ​​główny nacisk kładzie się na bardziej ekologiczną, inteligentniejszą Europę z innowacyjnymi, przyjaznymi dla środowiska i zrównoważonymi rozwiązaniami, a także zwrócenie uwagi na obywateli w obszarach wiejskich, angażując małe podmioty lokalne w tworzenie większej liczby partnerstw.

Po obu dyskusjach odbyły się sesje pytań i odpowiedzi.

Quiz, do którego zaproszono w międzyczasie uczestników, był okazją do sprawdzenia wiedzy o Interreg. Pierwszych dziesięciu uczestników, którzy odpowiedzieli najszybciej na pięć pytań, otrzyma nagrody – gadżety wykonane z okazji 30-lecia Interreg przez Wspólny Sekretariat Programu Południowy Bałtyk.

Konferencję podsumował Sławomir Demkowicz-Dobrzański, Koordynator ds. Stosunków Międzynarodowych w Regionie Kronoberg w Szwecji, który od 17 lat związany jest zawodowo z regionem Morza Bałtyckiego i który uczestniczył w procesie ostatecznie doprowadzajacym do powstania Programu Południowy Bałtyk w 2007 roku. Bazując na swoim doświadczeniu dokonał historycznego i aktualnego przegląd Programu Południowy Bałtyk. Wspomniał o zmianach i wyzwaniach gospodarczych, politycznych, społecznych i środowiskowych, które miały wpływ na Europę i świat w ostatnich latach. „Nasze społeczeństwa wykazały się dużą sprężystością oraz zdolnością do uczenia się na nowo, do robienia rzeczy w inny sposób, co może na przykład pomóc w łagodzeniu skutków zmian klimatycznych. To wydarzenie zorganizowane przez Program Południowy Bałtyku jest tego bardzo dobrym przykładem”- mówi Sławomir Demkowicz-Dobrzański i podsumowuje: „Interreg obchodzi 30-lecie istnienia jako flagowy przykład współpracy transgranicznej na poziomie regionalnym i krajowym z korzyścią dla wszystkich obywateli UE. Obecnie Interreg obejmuje 60 programów transgranicznych, 4 programy współpracy międzyregionalnej, 15 programów współpracy transnarodowej, 10 programów współpracy z krajami przystępującymi oraz 15 programów współpracy między UE a krajami sąsiadującymi”.

Podczas wydarzenia wysłuchaliśmy konkretnych przykładów projektów, które przyniosły pozytywne i trwałe zmiany w obszarze Południowego Bałtyku. Przedstawiciele władz regionalnych przedstawili swoje preferencje dotyczące celów Programu ze swoich własnych perspektyw. Mimo że Wydarzenie Roczne 2020 w nowej, wirtualnej formie okazało się skuteczne i łatwo dostępne, uczestnicy wyrazili nadzieję na spotkanie się osobiście w przyszłym roku i uściśnięcie sobie dłoni z poczuciem bezpieczeństwa oraz entuzjazmem wobec nadchodzącej nowej perspektywy programowej 2021-2027.

Pełne wydarzenie roczne w oryginalnej wersji jest dostępne na kanale YouTube Programu Południowy Bałtyk.